Ülkemizde uyuşturucu ile mücadele, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası 58. maddesinde yer alan “Devlet, gençleri alkol düşkünlüğünden, uyuşturucu maddelerden, suçluluk, kumar ve benzeri kötü alışkanlıklardan ve cehaletten korumak için gerekli tedbirleri alır” hükmüne dayanarak yapılmaktadır.
Resmi, yarı resmi ve sivil toplumun bu mücadeleyi bir şekilde sürdürmekte olduğu bilinen bir gerçektir, ama bu mücadelede kurumlarımızın istenen başarıyı yakalayamadığına ve her geçen gün bağımlılık sorunumuzun ciddi bir şekilde büyüdüğüne üzülerek şahit oluyoruz.
Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığının 2018 Türkiye Uyuşturucu Raporu’ndaki bazı veriler, Türkiye’de madde bağımlılığı sorununun ne kadar ürkütücü boyutlarda olduğunu gözler önüne seriyor.
Geçen hafta İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun, “2018 yılbaşından 25 Eylül’e kadar yani 9 ayda 15 bin 262 uyuşturucudan tutuklama gerçekleştirdik. Bunun 13 bin 229’u sokak satıcısıdır” sözü durumun vahameti açısından önemliydi.
Emniyet, jandarma ve gümrük muhafaza müdürlüklerinin en önemli vazifesi arz ile mücadele yollarını kesmek, burada bütün sorumluluğu emniyet görevlilerine bırakmanın çok büyük hata olacağını hatırlatmakta bir kez daha fayda var.
Arz ile mücadelede emniyetin raporu ürkütücü. Türkiye genelinde 2016 yılında toplam 81 bin 222 uyuşturucu olayı görülmüşken, 2017 yılında yüzde 45,87 artış göstererek 118 bin 482 olay meydana gelmiştir.
Bu olaylarda bir önceki yıla göre yüzde 48,92 artışla 170 bin 175 şüpheli yakalanmıştır.
Türkiye’de 2017 yılında gerçekleşen toplam 118 bin 482 uyuşturucu olayının suç türlerine göre dağılımı incelendiğinde; 91 bin 798 olayın (yüzde 77,47) kullanma amaçlı uyuşturucu madde satın almak/kabul etmek/bulundurmak olduğu, 23 bin 424 olayın (yüzde 19,77) uyuşturucu madde imal ve ticareti, 78 olayın (yüzde 0,07 ) uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma/özendirme ve 46 olayın (yüzde 0,04) 3298 sayılı Uyuşturucu Maddeler ile İlgili Kanuna Muhalefet kapsamında gerçekleştiği görülmektedir.
Türkiye’de 2017 yılında yakalanan toplam 170 bin 175 şüphelinin suç türlerine göre dağılımı incelendiğinde; 121 bin 679 şüphelinin (yüzde 71,50) kullanma amaçlı uyuşturucu madde satın almak/kabul etmek/bulundurmak.
45 bin 056 şüphelinin (yüzde 26,48) uyuşturucu madde imal ve ticareti, 3 bin 301 şüphelinin (yüzde 1,94) 2313 sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanuna Muhalefet, 92 şüphelinin (yüzde 0,05) uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma/özendirme ve 47 şüphelinin (yüzde 0,03) 3298 sayılı Uyuşturucu Maddeler İle İlgili Kanuna Muhalefet kapsamında yakalandığı görülmektedir.
Eroin:
Türkiye’de 2017 yılında 12 bin 932 eroin olayı gerçekleşmiş, bu olaylarda 19 bin 359 şüpheli yakalanmış ve 17 bin 752 kg eroin maddesi ele geçirilmiştir.
2017 yılı eroin olay sayısında, 2016 yılına göre yüzde 58,1 oranında artış gerçekleşmiştir.
Esrar:
Türkiye’de 2017 yılında 50 bin 650 esrar olayı gerçekleşmiş, bu olaylarda 74 bin 215 şüpheli yakalanmış ve 175 bin 808 kg esrar maddesi ele geçirilmiştir.
Türkiye’de gerçekleşen uyuşturucu olaylarının yüzde 42,7’si esrar olayıdır. 2017 yılında bir önceki yıla oranla yüzde 26,8’lik bir artış yaşanmıştır.
Esrar olay sayısında 2017 yılında yaşanan artışla birlikte şüpheli sayısında da bir önceki yıla göre yüzde 35,5 oranında artış gerçekleşmiştir.
Kokain:
Türkiye’de 2017 yılında 3 bin 886 kokain olayı gerçekleşmiş, bu olaylarda 5 bin 145 şüpheli yakalanmış ve bin 485 kg kokain ele geçirilmiştir. Türkiye’de 2017 yılında kokain olay sayılarında geçen yıla oranla yüzde 163,3’lük artış yaşanmıştır.
Kokain olay sayısında olduğu gibi 2017 yılında şüpheli sayısında da artış yaşanmıştır. 2017 yılı şüpheli sayılarında bir önceki yıla göre yüzde 133,8 oranında bir artış meydana gelmiştir. 2017 yılı olay ve şüpheli sayılarındaki artış, yakalama miktarına da yansımıştır. 2017 yılında ele geçirilen kokain miktarında bir önceki yıla göre yüzde 75,7 oranında artış gerçekleşmiştir.
Ecstasy:
Türkiye’de 2017 yılında 6 bin 663 Ecstasy olayı gerçekleşmiş, bu olaylarda 9 bin 935 şüpheli yakalanmış ve 8 milyon 606 bin 765 adet Ecstasy ele geçirilmiştir. 2017 yılı Ecstasy olay sayısında bir önceki yıla göre yüzde 26,7 oranında artış yaşanmıştır.
Captagon:
Ülkemizde Captagon, olay sayısı ile birlikte şüpheli sayısı ve yakalamalarla rekor seviyeye ulaşmıştır. 2017 yılında bin 558 Captagon olayı gerçekleşmiş, bu olaylarda 2 bin 94 şüpheli yakalanmış ve 26 milyon 271 bin 790 adet Captagon ele geçirilmiştir. 2017 yılında Captagon olay sayısındaki artış bir önceki yıla göre yüzde 257,3 oranındadır.
Metamfetamin:
2017 yılında Türkiye’de 7 bin 768 metamfetamin olayı gerçekleşmiş, bu olaylarda 11 bin 122 şüpheli yakalanmış ve 659 kg metamfetamin ele geçirilmiştir.
Türkiye’de metamfetamin maddesi 2009 yılından itibaren görülmeye başlanmıştır ve bu yıldan itibaren olay sayısı artış göstermiştir. 2017 yılında metamfetamin olay sayısı, bir önceki yıla oranla yüzde 119,1 artış göstermiştir.
2017 yılı metamfetamin olaylarında yakalanan şüpheli sayısında da bir önceki yıla yüzde 110,5 oranında artış gerçekleşmiştir.
2017 yılında ele geçirilen metamfetamin yakalama miktarlarında bir önceki yıla göre yüzde 162,6 oranında artış yaşanmıştır.
Sentetik Kannabinoidler:
Türkiye’de 2017 yılında 24 bin 371 sentetik kannabinoid olayı gerçekleşmiş, bu olaylarda 34 bin 107 şüpheli yakalanmış ve 958 kg sentetik kannabinoid ele geçirilmiştir.
2017 yılı olay sayısında bir önceki yıla göre yüzde 58,6 oranında artış gerçekleşmiştir. 2017 yılında sentetik kannabinoidlerin şüpheli sayısında, bir önceki yıla göre yüzde 65 oranında artış görülmektedir.
2017 yılında ele geçirilen sentetik kannabinoid yakalama miktarlarında bir önceki yıla göre yüzde 53,1 oranında artış yaşanmıştır.
Türkiye, coğrafi konumu ve genç nüfusu sebebiyle uyuşturucudan doğrudan etkilenen şanssız ülkeler arasındadır.
Ülkemiz gerek Asya’da üretilen ve Avrupa’ya transfer edilen eroin kaçakçılığında gerekse Avrupa’da üretilen ve Asya’ya sevkiyatı yapılan sentetik uyuşturucu ve ara kimyasallar kaçakçılığında transit ve hedef bir ülkedir.
Maalesef sivil toplum, medya, sanat ve spor dünyası bu mücadelenin henüz farkında değil. Emniyet bu mücadelede var gücüyle çabalarken sivil toplumun duyarsızlığı anlaşılır gibi değil.
Uyuşturucuyla mücadelede, rehabilitasyon çalışmalarının yetersizliği, gerekli tedavi merkezlerinin olmayışı, rehabilitasyon hizmetlerinin ise yok denecek kadar azlığı özellikle. Madde bağımlısı ailelerin en büyük sorununu teşkil ediyor. Son dönemde bu konuda önemli adımlar atılmaya başlanması ise yeni bir umut.
