ABD Başkanı Donald Trump, İran ile nükleer programı konusunda “doğrudan” müzakerelerin 12 Nisan Cumartesi günü yapılacağını duyurdu. Beyaz Saray’da önceki gün İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile gazetecilerin sorularını yanıtlayan Trump, anlaşma olmamasının İran için “çok kötü” olacağını söyledi.
Trump, “Bir anlaşma olursa bu çok iyi olur” ifadesini kullandı. İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ise görüşmenin dolaylı olarak ancak bir aracı vasıtasıyla yapılacağını kaydetti. X’ten görüşmeyi doğrulayan Arakçi, Umman’ın başkenti Maskat’ta yapılacak görüşmenin, “bir fırsat olduğu kadar test” anlamına geldiğini de savundu.
TRUMP’TAN ŞARTLI PAZARLIK ABD Başkanı Trump, Oval Ofis’te gazetecilere yaptığı açıklamada, İran’ın nükleer silaha sahip olamayacağını öne sürdü. Trump, “İran ile doğrudan görüşmeler yapıyoruz ve başladılar, cumartesi günü devam edecek, o gün çok büyük bir toplantımız var ve neler olabileceğini göreceğiz. Sanırım herkes bir anlaşma yapmanın tercih edileceği konusunda hemfikir. Umarım bu görüşmeler başarılı geçer. İran’ın da yararına olur” yorumunda bulundu. Trump’ın görüşmelerin “doğrudan” yapılacağı açıklamasına ise Tahran’dan yalanlama geldi. ‘TOP ABD’NİN SAHASINDA’ İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi X’teki paylaşımında, görüşmelerin başkent Maskat’ta dolaylı olarak yapılacağını belirtti. Arakçi, “Bu bir sınav olduğu kadar aynı zamanda bir fırsat. Top ABD’nin sahasında” yorumunda bulundu. İran devlet medyası, toplantının Arakçi ve ABD özel Temsilcisi Steve Witkoff tarafından yürütüleceğini aktardı. Ayrıca Umman Dışişleri Bakanı Badr el Busaidi’nin de görüşmede aracı olarak bulunacağı belirtildi. İran’ın haber ajansı Nournews da Trump’ın doğrudan görüşmelerin planlandığına ilişkin açıklamasını “iç ve dış kamuoyunu etkilemeyi amaçlayan psikolojik baskı” olarak nitelendirdi. NETANYAHU’YA TUZAK MI Öte yandan Trump görüşmelerin yapılacağını açıkladığı esnada İsrail Başkabanı Binyamin Netanyahu da yanındaydı. Amerikan Axios haber sitesine konuşan İsrailli yetkililer, Netanyahu’nun basın toplantısı öncesinde Trump’ın İran’a yönelik açıklamaları konusunda bilgilendirildiğini söyledi. Yabancı basındaki siyasi analistler, Netanyahu’nun orada bulunmasının utanç verici olduğunu düşünüyor. Analistler, Trump’ın gövde gösterisi yaptığını ve Netanyahu’nun orada bulunarak yapılacak görüşmelerin sonucunu kabul etmek zorunda kaldığını belirtiyor. Öte yandan nükleer devletler ve BM Güvenlik Konseyi’nin daimi üyeleri İngiltere ve Fransa’nın bu süreçte nasıl rol oynayacağı ilerleyen dönemde belli olacak. RUSYA, İRAN İLE ANLAŞMAYI ONAYLADI Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma, ABD ile İran’ın nükleer pazarlığa hazırlandığı bir dönemde “Rus-İran Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşmasını” onayladı. Rusya’nın bu adımı müttefiki İran’a siyasi, askeri ve ekonomik olarak daha da yakınlaşması olarak yorumlandı. Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Andrei Rudenko, Duma’da yaptığı konuşmada “Anlaşmanın imzalanması İran’la askeri bir ittifak kurulması ya da karşılıklı askeri yardımlaşma anlamına gelmiyor” dedi. Anlaşma kapsamında taraflar ortak “güvenlik tehditlerine” karşı birbirlerine yardım etme konusunda mutabık kaldı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan tarafından ocak ayında imzalanan anlaşmanın yürürlüğe girmesi için Moskova’daki parlamentoda onaylanması gerekiyordu. Putin o dönem anlaşmayı “çığır açıcı” olarak nitelendirirken, Pezeşkiyan da “İran ve Rusya arasındaki ilişkilerde yeni bir sayfa açılacak” demişti.
TRUMP’TAN ŞARTLI PAZARLIK ABD Başkanı Trump, Oval Ofis’te gazetecilere yaptığı açıklamada, İran’ın nükleer silaha sahip olamayacağını öne sürdü. Trump, “İran ile doğrudan görüşmeler yapıyoruz ve başladılar, cumartesi günü devam edecek, o gün çok büyük bir toplantımız var ve neler olabileceğini göreceğiz. Sanırım herkes bir anlaşma yapmanın tercih edileceği konusunda hemfikir. Umarım bu görüşmeler başarılı geçer. İran’ın da yararına olur” yorumunda bulundu. Trump’ın görüşmelerin “doğrudan” yapılacağı açıklamasına ise Tahran’dan yalanlama geldi. ‘TOP ABD’NİN SAHASINDA’ İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi X’teki paylaşımında, görüşmelerin başkent Maskat’ta dolaylı olarak yapılacağını belirtti. Arakçi, “Bu bir sınav olduğu kadar aynı zamanda bir fırsat. Top ABD’nin sahasında” yorumunda bulundu. İran devlet medyası, toplantının Arakçi ve ABD özel Temsilcisi Steve Witkoff tarafından yürütüleceğini aktardı. Ayrıca Umman Dışişleri Bakanı Badr el Busaidi’nin de görüşmede aracı olarak bulunacağı belirtildi. İran’ın haber ajansı Nournews da Trump’ın doğrudan görüşmelerin planlandığına ilişkin açıklamasını “iç ve dış kamuoyunu etkilemeyi amaçlayan psikolojik baskı” olarak nitelendirdi. NETANYAHU’YA TUZAK MI Öte yandan Trump görüşmelerin yapılacağını açıkladığı esnada İsrail Başkabanı Binyamin Netanyahu da yanındaydı. Amerikan Axios haber sitesine konuşan İsrailli yetkililer, Netanyahu’nun basın toplantısı öncesinde Trump’ın İran’a yönelik açıklamaları konusunda bilgilendirildiğini söyledi. Yabancı basındaki siyasi analistler, Netanyahu’nun orada bulunmasının utanç verici olduğunu düşünüyor. Analistler, Trump’ın gövde gösterisi yaptığını ve Netanyahu’nun orada bulunarak yapılacak görüşmelerin sonucunu kabul etmek zorunda kaldığını belirtiyor. Öte yandan nükleer devletler ve BM Güvenlik Konseyi’nin daimi üyeleri İngiltere ve Fransa’nın bu süreçte nasıl rol oynayacağı ilerleyen dönemde belli olacak. RUSYA, İRAN İLE ANLAŞMAYI ONAYLADI Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma, ABD ile İran’ın nükleer pazarlığa hazırlandığı bir dönemde “Rus-İran Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşmasını” onayladı. Rusya’nın bu adımı müttefiki İran’a siyasi, askeri ve ekonomik olarak daha da yakınlaşması olarak yorumlandı. Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Andrei Rudenko, Duma’da yaptığı konuşmada “Anlaşmanın imzalanması İran’la askeri bir ittifak kurulması ya da karşılıklı askeri yardımlaşma anlamına gelmiyor” dedi. Anlaşma kapsamında taraflar ortak “güvenlik tehditlerine” karşı birbirlerine yardım etme konusunda mutabık kaldı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan tarafından ocak ayında imzalanan anlaşmanın yürürlüğe girmesi için Moskova’daki parlamentoda onaylanması gerekiyordu. Putin o dönem anlaşmayı “çığır açıcı” olarak nitelendirirken, Pezeşkiyan da “İran ve Rusya arasındaki ilişkilerde yeni bir sayfa açılacak” demişti.
