Türkiye ekonomisine milyarlarca dolar kazandırma potansiyeline sahip proje için 'Boğaz dururken gemiler neden Kanal İstanbul'dan geçsin' deniyor.Hem İstanbul hem de Türkiye için kritik öneme sahip Kanal İstanbul'un ÇED raporu yayınlandı ve ihale süreci yakında başlayacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 'çılgın proje' olarak duyurduğu Kanal İstanbul'a muhalefet karşı çıkıyor ve çeşitli iddialar ortaya atıyor.
İşte 11 madde de muhalefetin ortaya attığı iddialar ve gerçekler...
İDDİA: “KANAL İSTANBUL, ŞEHRE SUSUZLUK GETİRECEK. İSTANBUL YERALTI VE YERÜSTÜ SU KAYNAKLARINI KAYBEDECEK.”
Bugün İstanbul’un yıllık su tüketimi yaklaşık 1 milyar 60 milyon metreküptür.
Kanal güzergâhındaki su rezervi incelendiğinde;
-Proje, Terkos Gölü’nün yakın koruma alanına girmemektedir.

-Terkos Gölü’nün mevcut verimi yılda 133,9 milyon metreküptür.

-Kanal İstanbul’la birlikte gölün verimi yılda 2,7 milyon metreküp düşecektir.

-Bunun İstanbul geneline etkisi yok denecek kadar az, sadece binde 2,5 düzeyindedir.

-Sazlıdere Barajı’nın da mevcut verimi yılda 49 milyon metreküptür.

-Kanal İstanbul’la birlikte barajın verimi yılda 19 milyon metreküp olacaktır.

-Fark yılda 30 milyon metreküp düzeyindedir.

-Sazlıdere Barajı’nın yüzde 61’i kanal içinde kalacak, ancak kalan yüzde 39’luk kısmı korunacaktır.

-Buradaki su kaybının İstanbul geneline etkisi yüzde 2,8 seviyesindedir.

-Kanalın toplam su rezervine etkisi yüzde 3 seviyesindedir.

-İstanbul’u geleceğe taşıyacak esas kaynak olan Melen Barajı projesi tamamlandığında İstanbul’a yılda 1,1 milyar metreküp su gelecektir.

-Bu değer, Kanal İstanbul sebebiyle oluşacak farkın tam 34 katıdır.

-İstanbul’un ihtiyacı olan yıllık rezervden bile daha fazlası oluşturulacaktır.

-Ayrıca, DSİ tarafından planlaması yapılan Hamzalı, Pirinççi, Karamandere Barajları aktif hale getirildiğinde, yine İstanbul’un su rezervini fazlasıyla arttıracaktır.
Son dakika haber.... AFAD, Kanal İstanbul Projesi’nin defaatle depremle ilişkilendirilmesi nedeniyle kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi için açıklama yayımlamak gereği duyulduğunu bildirerek "Kanal İstanbul ve deprem ilişkisine atfedilen deprem tehlike ve riskleri doğru değildir.” açıklaması yaptı.
İDDİA: “KANAL İSTANBUL DEPREMİ TETİKLEYECEK.”
-Kanal İstanbul’un Kuzey Anadolu fay hattına mesafesi 11 kilometre, Çınarcık fay hattına mesafesi 30 kilometredir.

-21 metre derinliğinde bir kanalın, 20 kilometre derinlikteki bir fay hattını tetikleyeceğini iddia etmek, bilimsellikten uzak bir söylemdir.
-Ayrıca ÇED sürecinde sadece deprem değil tsunami riskine dair raporlar hazırlanmıştır.
- Kanalın geçeceği alana, inşa edilecek limanlara ve binalara, bu yapılarda kullanılacak malzemelere dair her türlü felaket senaryosuna uygun yapılaşma standartları getirilmiştir.
-Kanalın bir depremden nasıl etkileneceğini görmek için; normalde 145 ve 475 yıl geriye gidilerek yapılan simülasyonlar yerine, tam 2.475 yıldır tekrarlanan depremleri baz alarak testler gerçekleştirilmiştir.
-Ayrıca 2013 yılında güncellenen Türkiye Diri Fay Haritası’na bakıldığında Kanal İstanbul güzergâhı boyunca herhangi bir depreme neden olacak diri fay bulunmamaktadır.
Süveyş Kanalı'ndan yılda ortama 18 bin, Panama Kanalı'ndan ise 13 bin gemi geçiyor. İstanbul Boğazı'ndan geçen gemi sayısı ise 2018'de 41 bin 103. Para kazandırmaz kimse geçmez denen Kanal İstanbul'dan boğazdan geçen gemilerin yarısı bile geçse Kanal İstanbul insan yapımı kanallar içinde en yoğun trafiğe sahip olacak.
İDDİA: “KANAL ÇEVRESİNDEKİ YAPILAŞMA, KISA ZAMANDA SICAKLIK-NEM RÜZGÂR REJİMİNİ DEĞİŞTİREREK İSTANBUL’U BİR ISI ADASINA ÇEVİRECEK.”
-Orman arazilerinin korunması için 6831 sayılı Orman Kanununun ilgili maddeleri doğrultusunda hareket edilmiştir ve edilecektir.
-Küçükçekmece Gölü’nün sahillerinde herhangi bir inşaat söz konusu değildir ve bu alan Doğal Sit Alanı statüsüyle korunmaya devam edecektir.
-Kanalın her iki yakasındaki habitatların, doğal hayatın sürekliliği sağlanacaktır.
İDDİA: “KÜÇÜKÇEKMECE GÖLÜ KIYISINDA YER ALAN BATHENOA ANTİK KENTİ, YARIMBURGAZ MAĞARALARI PROJE TARAFINDAN YUTULACAK.”
Kanal İstanbul’un, Bathenoa Antik Kenti ve Yarımburgaz Mağaraları ile herhangi bir ilgisi yoktur.
-Bathenoa Antik Kenti, Kanal çalışma alanının dışındadır.
- Yarımburgaz Mağaraları, Kanal inşaat çalışma alanının yine dışındadır.
Kanal İstanbul güzergahı neresi?
İDDİA: “İBB’NİN SIRTINA 23-35 MİLYAR LİRALIK LÜZUMSUZ MALİYET YÜKLENECEK.”
Protokole göre; İstanbulluların emniyet ve güvenliği için tüm paydaş kurum ve kuruluşlar üstüne düşeni yapmalıdır.
-23-35 milyar liralık maliyet ifadesi tamamen abartıdır.
- Kanal ile birlikte yapılması gereken İBB’ye ait altyapı tesislerin yeniden yapım maliyetleri 10 milyar lirayı bulmamaktadır.
-Bu konudaki maliyet çalışmaları İBB’nin ilgili kuruluşları ile yapılmıştır.
Kanal İstanbul’un Trakya ve İstanbul’un savunmasını zayıflatacağı iddiasıyla ilgili olarak Haber7'e açıklamalarda bulunan Savunma Politikası Analisti Turan Oğuz, “İddiaların aksine Kanal İstanbul’un savunma için bir avantaj. Her zaman dediğimiz gibi: En iyi savunma katmanlı savunmadır. Kanal İstanbul da çok geniş bir hendektir. Avantaj sağlar” dedi. Oğuz Kanal İstanbul ile beraber tankların Trakya’ya geçişiyle ilgili ise “Bu duruma göre kuvvet yapılandırması tekrar gözden geçirilir. Eğer gerekiyorsa ihtiyaca göre revizyonlar yapılır. Bu kadar basit bir olay. Ayrıca herhangi bir zırhlı ve mekanize saldırısı durumunda; tank ve mekanize birliklerinin çoğunluğu Tekirdağ, Edirne, Kırklareli gibi illerde konuşlandırılmıştır.” açıklamasında bulunmuştu.
İDDİA: “82 MİLYONUN SIRTINA EN AZ 110 MİLYAR LİRALIK YENİ VERGİ YÜKÜ BİNDİRİLECEK.”
Proje İstanbulluların emniyeti, güvenliği ve ülkemizin menfaati içindir.
- Bu, parasal bir büyüklükle ölçülemeyecek kadar değerlidir.
-Proje hayata geçirildiğinde elde edeceğimiz uluslararası ticaret ve stratejik önemin artması da benzer şekilde parasal değer ile ölçülemeyecek kadar büyüktür.
-Kamu kaynakları en etkin, en verimli ve yerinde kullanılarak proje tamamlanacaktır.
-Projenin bedeli 110 milyar değil, 75 milyar liradır.
- Devletimiz daha önce birçok finansman modelini hayata geçirmiştir.
-Yap işlet, yap kirala, kar ortaklığı gibi birçok yöntem projelerde kullanılmıştır.
-Türkiye’de daha önce de uygulanan birçok model vardır. Hepsi birlikte değerlendirilecektir.
-Finansman modelinde hepsi çalışılacak en başarılı sonuç hangisi olursa ona karar verilecektir.
İDDİA: “GEMİLER, İSTANBUL BOĞAZI’NDAN BEDAVAYA GEÇMEK VARKEN, NEDEN PARA VEREREK KANAL İSTANBUL’DAN GEÇSİN?”
Hâlihazırda; İstanbul Boğazı’ndan geçen gemiler fener, tahlisiye ve sağlık rüsumları ile römorkör ve kılavuzluk hizmetleri için belirli ücretleri ödemektedir.
• Ücretsiz geçiş hali hazırda söz konusu değildir.
• Gemilerin, İstanbul Boğazı’ndaki bekleme süreleri dikkate alındığında İstanbul Boğazı yerine Kanal İstanbul’un tercih edilmesi gemiler için önemli bir avantaj sağlayacaktır.
-Gemiler, İstanbul Boğazı'nda bu yılın verileri ortalamasında, her bir geçiş için yaklaşık 14 saat bekliyor.
-Tanker gibi tehlikeli yük taşıyan gemilerde ortalama bekleme süresi 30 saate ulaşıyor.
- 2017 yılı verilerine göre, tankerlerin maruz kaldıkları beklemelerden kaynaklanan ekonomik kayıp milyonlarca doları buluyor.
-Boyu 200 metre üstü tankerlerin günlük kiralama kaybı ortalama 120 bin dolara ulaşıyor.
-İstanbul Boğazı'ndan 200 metre üzerinde uzunluğa sahip gemi, uygun şartlarda yaklaşık 1,5 saatte geçiyor.
-Bekleme süreleri de göz önüne alındığında toplam geçiş maliyetlerinde son derece ciddi bir artış söz konusu oluyor. Bu da gemilerin Kanal İstanbul’u tercih etmesini sağlayacaktır.
Boğaz'da yaşanan gemi kazaları...
İDDİA: “KANAL İNŞAATINDAN ÇIKACAK HAFRİYAT 2 MİLYAR METREKÜPE ULAŞACAK, İSTANBUL’UN YILLIK HAFRİYAT HAZMETME KAPASİTESİ 40 MİLYON METREKÜPTÜR.”
-Yapılan kazı dolgu hesaplamaları sonucunda; Kanal inşaatı nedeniyle çıkacak hafriyat miktarı 1,15 milyar metreküptür.
-Bu hafriyatın depolanacağı yerler İstanbul’un mevcut hafriyat döküm sahaları değildir.
-Kent içinde yapılacak diğer hafriyat alanları ile herhangi bir ilişkisi bulunmayacaktır.
-Konveyörler, araçlar, iş makinaları ve hafriyat kamyonları ise kanalın iki yanından yüklerini alacak ve Karadeniz kıyısında belirlenen alana dökümlerini yapacaktır. İstanbul’a giriş çıkış yapmayacaktır.
İDDİA: “İNŞAATIN BAŞLAMASIYLA TEM VE E-5, SIK SIK TRAFİĞE KAPATILACAK.”
Kanal İstanbul Projesi kapsamındaki kazıdan çıkan malzemeler depolama alanlarına çalışma alanı içerisinde teşkil edilecek yollar kullanılarak nakledilecektir. Şehir içi yollar ve çevre yolları kullanılmayacaktır.

ÇED’de bu konuda bir nüans ortaya konulmuştur:
-Trafikle ilgili proje kurallarına uyulmaması durumunda ortaya çıkabilecek risklerin önlenmesi için hem yatırımcı firma bir takip yapacak, hem de bu yatırımcı anlık olarak izlenecektir.
İDDİA: “İSTANBUL’A 1,2 MİLYONLUK YENİ NÜFUS GELECEK”
-Bölgede müsaade edilecek maksimum nüfus 500.000 kişidir.
- Kanal İstanbul’un iki yakasında kurulacak şehir; akıllı mahalle, akıllı şehir konseptine göre dizayn edilecektir
-Kanal İstanbul projesiyle İstanbul’a trafik, sosyal donatı ve yeşil alanlarıyla nefes aldıracak örnek iki akıllı şehir armağan edilecektir
İDDİA: “KARADENİZ’İN TUZLU SU MİKTARI ARTACAK VE DOĞAL DENGESİ BOZULACAK. HEM MARMARA’DA HEM DE KARADENİZ’DE BALIK DA YOK OLACAK BALIKÇILIK DA BİTECEK.”
Bilimsel çalışmalar ve modellemelerle yaz ve kış ayları için, simülasyonlar ve hesaplamalar gerçekleştirilmiştir.

-Bu analizler sonucunda; yılın hiçbir döneminde kanal sebebiyle; çözünmüş oksijenin iddia edildiği gibi canlı yaşam için gerekli sınırın altına düşmediği görülmüştür.

-Yani Marmara ve Karadeniz’de doğal yaşam koşulları sürekliliğini muhafaza edecektir.

- Ayrıca ÇED Raporunda mevcut çevresel durum değerlendirme çalışmaları kapsamında; denizel flora ve fauna çalışmaları ile ekosistem değerlendirme raporu sunulmuştur.

- Ekoloji ve su kalitesine yönelik izleme planları oluşturulmuştur.