Şeker Tadında Bir Bayram İçin Çocukların Ağız Sağlığına Dikkat!
Yaklaşan bayram tatili, kalabalık misafirliklerle, uzun süredir görüşemeyen minik kuzen ve arkadaşların buluşmalarıyla hareketli oyun ortamlarının oluşacağı, çürük yapıcı şekerli atıştırmalıkların, içeceklerin ve tatlıların bolca tüketileceği bir dönem olacak. Çocuk Diş Hekimliği Uzmanı Dt. Nurgül Demir, bu dönemde çocukların ağız sağlığına dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayarak, “Isınan havalarla birlikte oyun parklarında geçirilen zaman ve dondurma tüketimi de artacak. Bu nedenle bayram tatilinde çok dikkat edilmesi gereken iki konu ön plana çıkıyor: diş kırılmaları ve dudak yarılmaları gibi kazalar ile çürük riskinde artış,” açıklamasında bulundu. 1-Bayram tatili boyunca yaşanabilecek ve ağız-çene bölgesindeki dişleri, dişleri çevreleyen sert ve yumuşak dokuları etkileyebilecek tüm kazalarda yapılması gereken acil müdahalelerde yol gösterici olması açısından ‘ToothSOS’ isimli telefon uygulaması mutlaka tüm ebeveynlerin telefonlarında bulunması gerektiğini belirtmeliyim. ‘ToothSOS’ herhangi bir ticari kaygı gütmeyen, Uluslararası Dental Travmatoloji Derneği tarafından hazırlanan ve sürekli güncellenen bir uygulama ve hem android hem IOS işletim sistemlerinden kolayca erişim sağlanabiliyor. 2-ToothSOS uygulamasında ‘Dişim Yaralandı’ ve ‘Diş Yaralanmaları Nasıl Önlenebilir’ seçenekleri bulunmaktadır. ‘Dişim Yaralandı’ linkine giriş yapıldığında, ebeveynleri, travma kaynaklı oluşabilecek hasarları fotoğraflarla açıklayan bir ekran karşılar. Mevcut travma görüntüsüne benzer olduğu düşünülen travma linkine giriş yapıldığında ise, çocuk diş hekimine gidene kadar geçecek olan süreçte yapılması gereken acil müdahaleler için bilgilendirmeler yer alır. ‘Travma anı ile diş hekimine gidilen süreç arasında harcanan zaman ne kadar kısa olursa, uygulanacak olan tedavinin başarı oranı o kadar yükselir, travmaya bağlı oluşabilecek kalıcı hasarların oranı ise düşer.’ 3-Dişin tamamen yerinden çıkması veya diş sert dokularında kırık oluşması halinde; dış ortamda kalan dişin veya kırık diş parçası, diş hekimine gidene kadar geçen süreçte, su veya sütte muhafaza edilmelidir. Yerinden çıkan dişin eski konumuna yerleştirilebileceği, kırık diş parçasının ise yapıştırılabileceği göz önünde bulundurularak; ulaşılabilen diş parçaları eksiksiz olarak diş hekimine iletilmelidir. 4-Şekerle tatlandırılmış gıda ve içecekler, dişlerde çürük oluşması riskini arttırır. Ağızda var olan diş çürüklerinin ise hızla ilerlemesine sebep olur. Gazlı içeceklerin yapısındaki asitin, şekerli içeceklerin ağız içinde çözünmesi ile ortaya çıkan asite göre, diş minesi üzerinde daha yıkıcı bir etkiye sahip olduğunu vurgulamak gerekir. Meyveli sodalar, kutu meyve suları, hazır kahveler, enerji içecekleri gibi içecekler çocuklarda, ağızdaki çürük yapan bakteriler için önemli bir besin kaynağı olan şekeri yüksek oranda içerir. Özellikle, bayramlar gibi, özel günlerde; her misafirlikte şeker, lokum, çikolata gibi çürük yapıcı atıştırmalıkların da sıklıkla tüketilmesi diş çürükleri için risk oluşturur. 5-Her atıştırmalık tüketiminden sonra çocukların ağızlarını suyla çalkalamaları veya bolca su içmeleri sağlanmalıdır. Mevsim meyvelerinin de şeker içerdiği unutulmadan, ara öğünlerde yapılan atıştırma sıklığı mümkün olduğu kadar azaltılmalı; krokanlı, emilerek uzun sürede tüketilen, yapışkanlığı sebebiyle diş yüzeylerinden uzaklaştırılması güç olan şekerli atıştırmalıklardan kaçınılmalı; sabah ve akşam yapılması gereken diş fırçalamasına ek olarak, gün içinde de dişlerin ‘mutlaka ebeveyn kontrolünde’ fırçalanmasına özen gösterilmelidir.Çocukların Ağız Sağlığı İçin Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
1. Kazalara Karşı Önlem Alın:Bayram tatili boyunca çocuklar enerjik ve hareketli olacaklar. Oyun oynarken veya koşarken düşme ve çarpma riskleri artar. Bu tür kazalar diş kırılmalarına ve dudak yarılmalarına neden olabilir. Çocukların oyun oynarken dikkatli olmalarını sağlamak, tehlikeli olabilecek alanlardan uzak durmalarını tembihlemek ve oyun sırasında gözetim altında tutmak önemlidir. 2. Çürük Oluşumuna Karşı Tedbirler:
Şekerli atıştırmalıklar ve tatlılar, bayramın vazgeçilmezleridir. Ancak bu lezzetli ikramlar, dişlerde çürük oluşumunu hızlandırabilir. Çocukların şeker tüketimini sınırlandırmak, şekerli gıdaları yedikten sonra mutlaka dişlerini fırçalamalarını sağlamak, ağız hijyenini korumak için önemlidir. 3. Doğru Beslenme ve Sıvı Tüketimi:
Çocukların sağlıklı beslenmelerine dikkat edilmelidir. Bol su içmelerini sağlamak, şekerli içecekler yerine su veya şekersiz içecekleri tercih etmelerini teşvik etmek gereklidir. Dondurma tüketimi de kontrollü bir şekilde yapılmalıdır. 4. Diş Fırçalama Alışkanlığını Sürdürmek:
Tatillerde rutinler değişebilir, ancak diş fırçalama alışkanlığı asla ihmal edilmemelidir. Çocukların günde en az iki kez, özellikle yatmadan önce dişlerini fırçalamalarını sağlamak önemlidir. Diş ipi kullanımı da diş arası temizliği için teşvik edilmelidir. 5. Acil Durumlar İçin Hazırlıklı Olun:
Bayram boyunca yaşanabilecek acil durumlar için bir diş hekiminin iletişim bilgilerini el altında bulundurmak faydalı olacaktır. Diş kırılması veya ciddi bir ağız yaralanması durumunda vakit kaybetmeden profesyonel yardım almak önemlidir.