Mirasçılık Belgesi, VİV İşlemleri Ve Sorumluluğu
VİV, veraset ve intikal vergisinin kısaltması. Miras bırakanın vefatı ile birlikte, geride bırakacağı malvarlığı için, mirasçıların, sırasıyla bir takım işlemler yapması gerekmektedir. İntikal konusu mal menkul, gayrimenkul olabileceği gibi, banka hesabında para da olabilmektedir.
Öncelikle mirasçıların yapması gereken işlem, VERASET İLAMI(mirasçılık belgesi) çıkartmak olmalıdır. Bu da şöyle yapılıyor; Mirasçılık Belgesi(Veraset ilamı) Sulh Hukuk Mahkemesi’nden alınabileceği gibi, herhangi bir Noter’den de artık alınabilmektedir.
Noter’den Mirasçılık Belgesi çıkarabilmek için, mirasçılardan herhangi birinin, tek başına veya toplu olarak Noter tarafından verilen formu müracaat eden kişi tarafından doldurulur. Noter’lerin bilgisayar sistemleri, nüfus müdürlükleriyle entegre olduğundan, yasal mirasçıları tespit edecek ve mirasçılık belgenizi verecektir. Fakat istisnai olarak kapalı kayıtlar söz konusu ise, bu durumda Noter veremeyebilir. Bu yüzden Sulh Hukuk Mahkemesi’ne müracaat edip, mirasçılık belgesi alabilirsiniz. Mirasçılık belgesi talepli davalar, çekişmesiz yargı türüne girmektedir. Mirasçılardan birinin müracaatı yeterlidir. Duruşma günü beklenmeksizin dosya üzerinden (istisnai olabilir) mahkeme kaleminden alabilirsiniz.
Mirasçılık belgesi alırken de şuna dikkat edilmesi gerekmektedir. Mirasçılık belgesinin aslına, birkaç yerde ihtiyaç duyacağınızdan Mahkeme(veya Noterden) mirasçılık belgesinin aslından birden fazla adet almanız gerekmektedir. Bir tane alırsanız da sorun değil. Fakat vereceğiniz yerlerden aslı gerektiğinden sonradan tekrardan aslı gibidir ve suret harcı ödemek ile uğraşmayın.
Mirasçılık Belge(Veraset İlamı) aldınız. Sıradaki işlem, veraset ve intikal vergi dairesine gidip ilişik kesme yazısı almaktır. İlişik kesme için beyanname vermeden önce, bir takım belgelere ihtiyaç olacaktır. Bunlar; tapu fotokopisi veya tapu kaydı elinizde değilse, gayrimenkulün bulunduğu tapuya, elinizdeki veraset ilamı ile müracaat ederek takyidatlı tapu kaydını çıkarınız.
Öncelikle gayrimenkulün bağlı olduğu belediyeden, rayiç bedel yazısı almanız gerekmektedir. Elinizdeki tapu bilgileriyle, Belediye’nin emlak servisine giderek, veraset ve intikal vergi dairesine vermek üzere rayiç bedel yazısı almak, emlak vergi borcu olmaması kaydıyla rayiç bedel yazısı belediyece düzenlenerek size verilir. Emlak vergi borcu var ise, borcu ödemeniz gerekmektedir.
Belediyeden alınacak emlak beyan değeri, Muris’in(miras bırakanın, vefat edenin) ölüm tarihindeki değeridir.intikal işlemleri uzun zaman geçmişse, güncel rayiç değeri alırsanız, intikal vergisi daha yüksek ödemek zorunda kalırsınız. Ya da vergi dairesi sizden, belediyeye yeniden giderek ölüm tarihindeki rayiç bedel yazısını isteyebilir. Bu işlemler uzun sürebilir. Onun için belediye’ye ölüm tarihini de söyleyip, ölüm tarihindeki rayiç bedel yazısını istemek lazım. Rayiç bedel yazısı biri veraset intikal vergi dairesine hitaben, diğeri de intikal esnasında tapuya olmak üzere iki tane alınması lazım.
Belgelerinizi tamamladınız, gidilecek veraset intikal vergi dairesi, murisin ölmeden önce ikametgahının bulunduğu yer veraset intikal vergi dairesidir. Kişinin nerede vefat ettiği, terekenin(menkul, gayrimenkul vs malların) nerede bulunduğu ya da nüfus kütüğünün nerede olduğu beyannamenin verileceği yer açısından önemli değildir.
Muris veya tasarrufu yapan kişi Türkiye’de hiç ikamet etmemiş ya da son ikametgahı tespit edilememiş ise beyanname verilecek yetkili vergi dairesi Gelir İdaresi Başkanlığınca tayin edilir.
Son olarak ; veraset intikal beyanı, ölen kişinin kanuni ikametgahı Türkiye’de ve ölüm Türkiye’de gerçekleşmiş ise, mükelleflerin de Türkiye’de bulunmaları halinde ölüm tarihini takip eden 4 AY içinde,
ölen kişinin kanuni ikametgahı Türkiye’de ve ölüm yabancı memlekette gerçekleşmişse, ölüm tarihini takip eden 6 ay içinde,
Mükellefler vefat eden kişinin bulunduğu yerin dışında başka bir yabancı memlekette olduğu takdirde ise ölüm tarihini takip eden 8 AY içerisinde ilgili vergi dairesine verilir.
Vesselam...