Petrol İhraç Eden Ülkeler (OPEC) Organizasyonunun, Petrol Endüstrisi Bakanlarının 167. Toplantısı Haziran 2015 yılında Viyana’da yapıldı ve bir sonraki toplantının da yılın sonunda yapılması planlanıyor. Petrol karteli ülkelerin birçok Bakanı, “siyah altının” şu anki üretim hacminin günde 30 milyon varile düşürmek istediklerini belirtiyorlar.
Yalnız bu öneri pek destek bulmadı. Daha sonra petrol fiyatlarında ortaya çıkan çöküş tüm Hidrokarbon İhraç Eden Ülkeleri vurdu. “Baker Hughes” şirketine göre, dünya çapında petrol ve gaz sondaj kulelerinin sayısı %11,3 azalarak 2268’e düşmüştür. Buradaki en büyük düşüş, kaya gazı üretiminin kazanç getirmeyen bir iş olduğu ABD’de meydana geldi. ABD yataklarındaki yatırımlar hızlı bir şekilde düştüğünden OPEC, bu durumun gitgide kendi çıkarlarına doğru yöneldiğinin farkındaydı. Onlara göre, ABD üretiminde oluşacak bir düşüşle birlikte petrole olan küresel talep doğru orantılı olarak artacak ve bu da, mevcut öneri ile karşılaştırılacaktır.
Geçtiğimiz yıl boyunca, petrol fiyatları yarı yarıyadan daha fazla düştü ve Brent varili başına 45$ bazında fiyatlandırıldı. OPEC zirvesinin, petrol üretimi için kotayı sürdürme kararı fiyatların çöküşünü hızlandırdı. Aynı zamanda bazı analistler, üretim yapan ülkelerin büyük bir çoğunluğunun bütçeyi dengelemek için petrol fiyatını varil başına 70$’a yükseltme gerekliliğini dile getirdi. Özellikle Deutsche Bank’a göre, bütçe açığını önlemek adına Suudi Arabistan bir varil petrol satışını 80$, Nijerya ise 75$ üzerinde olması gerektiğini düşünüyor. Rus bütçesinin varil başına biçtiği makul fiyat ise 65$’dır.
Yetersiz fiyatlandırma politikasına rağmen, piyasadaki payını korumak için OPEC’in bazı üyeleri, üretim kotasını yükseltmeye devam etti. Temmuz raporunda belirtildiği üzere, Haziran’da OPEC’te gerçekleştirilen petrol üretimi 18 bin varile kadar, yani gün de 30,48 milyona kadar artmıştır. Günde 10.3 milyon varil petrol üretim hacmine sahip Suudi Arabistan’daki petrol üretimi son 30 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Kasım 2014 tarihinden Haziran ayına kadar OPEC’in küresel üretimdeki payı %32.4’ten, %32,8’e yükseldi.
Fakat buna rağmen, üretimdeki artış ve düşen petrol fiyatları sonsuza kadar sürmeyebilir. Yakın gelecekte, bu eğilimlerin tam tersinin oluşması muhtemeldir. Bu kanı, önde gelen Amerikan enerji uzmanları tarafından da kabul edilmiştir. Ayrıca, OPEC üyeleri arasında fiyatlandırmada ortaya çıkan anlaşmazlıkların arttığı gözlemlenmektedir. Kartelin dışında kalan ülkeler de, dünya petrol piyasasının istikrarını korumak için belli başlı yükümlülükleri üstlenebilir. Arap ülkelerinin iş topluluğundan edinilen bilgilere göre, petrol fiyatlarını sabit olarak varil başına 60-80$ düzeyinde tutabilmek için kartel üyeleri şimdi, bağımsız petrol üreticilerinin dolaylı katılımını sağlayarak yeni bir strateji geliştirmeyi planlıyor. Görünüşe bakılırsa yakın gelecekte bu durum, “siyah altının” varil maliyetinde belirleyici bir etmen olacak ve petrolü üreten ülkelere ve ham madde ithalatçılarına fayda sağlayacaktır.
Kartel üyeleri ile, bağımsız petrol üreticilerinin tüm insanlığın yararına makul bir stratejide anlaşmaları, geleceğin daha huzurlu kalkınma ve gelişmelerine olumlu katkıda bulunacaktır.